کابلهای برق فشار قوی برای انتقال انرژی الکتریکی با ولتاژ بالا استفاده میشوند. این کابلها به دلیل جریان زیادی که از آنها عبور میکند، میتوانند خطراتی برای انسان، ساختمانها و تجهیزات ایجاد کنند. به همین دلیل قوانین و استانداردهایی برای تعیین حریم کابل برق فشار قوی وجود دارد تا ایمنی افراد و محیط اطراف تضمین شود. رعایت فاصله مناسب از این کابلها اهمیت زیادی دارد؛ زیرا بیتوجهی به این موضوع میتواند منجر به بروز مشکلات جدی مانند برقگرفتگی، آتشسوزی و آسیب به تجهیزات الکتریکی شود. هنگام خرید انواع سیم و کابل، علاوه بر توجه به استانداردهای ایمنی و جنس مواد، لازم است به کاربرد خاص هر کابل و ویژگیهای آن توجه ویژهای شود تا بهترین انتخاب ممکن صورت گیرد. در ادامه به بررسی این موضوع میپردازیم که حریم کابل برق فشار قوی چند متر است و چه فاصلهای از آن ایمن است.
کابل برق فشار قوی چیست؟
پیش از آن که بررسی کنیم حریم کابل برق فشار قوی چند متر است، باید با این نوع کابل آشنا شویم. کابلهای برق فشار قوی، سیمهایی هستند که انرژی الکتریکی را در ولتاژهای بالا انتقال میدهند. این کابلها به دو دسته هوایی و زمینی تقسیم میشوند. کابلهای هوایی روی دکلهای برق نصب میشوند و کابلهای زمینی داخل خاک یا کانالهای مخصوص قرار میگیرند. ولتاژ این کابلها معمولا از ۶۳ کیلوولت شروع شده و میتواند تا ۴۰۰ کیلوولت و بالاتر برسد. اینکه دقیقا برق فشار قوی چند ولت است، بسته به نوع شبکه برق متغیر خواهد بود؛ اما در شبکههای توزیع معمولا بین ۲۰ تا ۱۳۲ کیلوولت و در خطوط انتقال بین ۲۳۰ تا ۴۰۰ کیلوولت است.
آشنایی با حریم کابل برق فشار قوی
برای آن که بدانیم حریم کابل برق فشار قوی چند متر است، باید مفهوم حریم را بدانیم. حریم کابل برق فشار قوی به فاصلهای گفته میشود که باید بین کابلهای برق و محیط اطراف آن رعایت شود تا از خطرات احتمالی جلوگیری شود. این حریم شامل حریم هوایی، زمینی و ایمنی است. اینکه دقیقا در هر یک از موارد ذکرشده حریم برق فشار قوی چقدر است به نوع کابل و ولتاژ آن بستگی دارد. در شبکههای توزیع برق، این فاصله معمولا کمتر از خطوط انتقال اصلی است؛ اما همچنان باید استانداردهای ایمنی رعایت شود.
دقت داشته باشید که تعیین این حریم معمولا به شکلی انجام میشود که خارج از این حریم کاملا امن باشد. بدین ترتیب اگر قصد انجام هرگونه فعالیتی اعم از کشاورزی، ساخت و ساز و یا حتی زندگی کردن در خارج از این حریم را دارید، میتوانید به امنیت خود مطمئن باشید؛ حتی اگر فاصله کمی با این حریم داشته باشید!
عوامل موثر در تعیین حریم کابل برق فشار قوی
چندین عامل بسیار مهم وجود دارند که با توجه به آنها میتوان تعیین کرد که حریم کابل برق فشار قوی چند متر است. اولین عامل، ولتاژ کابل است. هرچه ولتاژ بالاتر باشد، میدان الکترومغناطیسی قویتری ایجاد میشود و فاصله ایمنی باید بیشتر باشد. دومین عامل نوع کابل است. کابلهای هوایی به دلیل اینکه روی دکلهای برق قرار دارند، نسبت به کابلهای زمینی به حریم بیشتری نیاز دارند. در مقابل کابلهای زمینی به دلیل قرار گرفتن در خاک یا کانالهای محافظ، از ایمنی بیشتری برخوردارند و حریم کمتری نیاز دارند.
سومین عامل محل نصب کابل است. در مناطق شهری به دلیل تراکم بالای ساختمانها و تاسیسات، ممکن است محدودیتهای بیشتری برای رعایت فاصله استاندارد از دکل برق فشار قوی وجود داشته باشد. در مناطق روستایی یا زمینهای کشاورزی، این فاصله معمولا بیشتر است. حریم دکل برق در زمین کشاورزی باید به گونهای باشد که از آسیب به محصولات و ماشینآلات جلوگیری کند. همچنین باید به این موضوع اشاره کرد که در زمینهای کشاورزی، مزارع و باغات نیز باید حریم دکل برق در زمین کشاورزی رعایت شود. استفاده از ماشینآلات کشاورزی در نزدیکی خطوط برق میتواند خطرناک باشد و احتمال برخورد با کابلها را افزایش دهد.
مشاهده محصولات بیشتر پیکاوکالا: خرید کابل آنتن کواکسیال
مشکلات عدم توجه به حریم کابل فشار قوی
بیتوجهی به اینکه حریم کابل برق فشار قوی چند متر است، میتواند پیامدهای خطرناکی داشته باشد. یکی از این مشکلات، افزایش خطر برقگرفتگی است. نزدیک شدن بیش از حد به این کابلها میتواند باعث تخلیه الکتریکی و آسیب جدی به افراد شود. مشکل دیگر احتمال آتشسوزی است. تماس کابلهای برقی که از جنس مواد قابل اشتعال هستند، میتوانند منجر به ایجاد جرقه و آتشسوزی شوند. این موضوع در مناطقی که کابلهای هوایی از بالای ساختمانها و مناطق مسکونی عبور میکنند، بسیار خطرناکتر است. برق فشار قوی نزدیک منزل میتواند منجر به ایجاد اختلالات الکترومغناطیسی در تجهیزات خانگی و حتی مشکلات سلامتی برای ساکنین شود. به طور کلی نیز انجام هر گونه فعالیتی در حریم کابل یا دکل برق میتواند بسیار خطرناک باشد؛ زیرا بروز اتفاقات ناخواسته هم میتواند تهدیدی برای ایمنی فرد و محیط اطراف باشد.
حریم خطوط برق فشار قوی زیر زمینی
همانطور که قبلا هم به آن اشاره کردیم یکی از عوامل مهم در تعیین اینکه حریم کابل برق فشار قوی چند متر است، نوع کابل و روش نصب آن است. کابلهای برق فشار قوی که به صورت زمینی اجرا میشوند، نیاز به حریمی مشخص دارند که این حریم بر اساس سطح ولتاژ کابل تعیین میشود. رعایت این فاصلهها از اهمیت بالایی برخوردار است تا ایمنی افراد و تاسیسات اطراف حفظ شود.
اگر ولتاژ کابل ۶۳ کیلوولت باشد، حریم برق فشار قوی چقدر است؟ طبق استانداردها، این فاصله باید ۸ متر باشد. هرچقدر ولتاژ بالاتر برود، این فاصله نیز افزایش مییابد. برای کابلهای ۱۳۲ کیلوولت، فاصله استاندارد ۹ متر تعیین شده است. کابلهایی که ولتاژ ۲۳۰ کیلوولت دارند، نیاز به فاصله استاندارد از دکل برق فشار قوی برابر با ۱۱.۹ متر دارند.
در ولتاژهای بالاتر مانند ۴۰۰ کیلوولت، حریم تعیینشده برابر با ۱۴ متر است. در نهایت هم برای کابلهای ۷۶۵ کیلوولت که در خطوط انتقال بسیار پرقدرت استفاده میشوند، این فاصله به ۲۵ متر افزایش مییابد. رعایت این حریمها باعث کاهش خطرات الکتریکی و افزایش ایمنی مناطق مسکونی و صنعتی میشود.
مشاهده محصولات بیشتر پیکاوکالا: خرید سیم و کابل راد افشان سحر
حریم خطوط برق فشار قوی هوایی
کابلهای هوایی فشار قوی نیز دارای محدودیتهای خاصی هستند و برای اطمینان از ایمنی، حریم آنها به طور دقیق تعیین شده است. تعیین اینکه در خطوط هوایی، حریم کابل برق فشار قوی چند متر است، بسته به ولتاژ و موقعیت جغرافیایی انجام میشود. وزارت نیرو بر اساس شرایط محیطی و استانداردهای فنی، فاصلههای ایمن را تعیین میکند.
- برای خطوط هوایی با ولتاژ ۶۳ کیلوولت، حریم افقی ۳ متر و حریم عمودی ۶ متر در نظر گرفته میشود.
- اگر ولتاژ افزایش یابد و به ۱۳۲ کیلوولت برسد، حریم افقی به ۴.۵ متر و حریم عمودی به ۷ متر میرسد.
- برای کابلهای هوایی با ولتاژ ۲۳۰ کیلوولت، فاصلههای ایمنی به ۶.۵ متر در جهت افقی و ۸ متر در جهت عمودی تغییر پیدا میکند.
- در ولتاژهای بالاتری مانند ۴۰۰ کیلوولت، حریم هوایی به ۹ متر در افق و ۱۰ متر در ارتفاع میرسد.
- برای کابلهای ۷۶۵ کیلوولت که بیشترین میزان ولتاژ را دارند، حریم افقی ۲۰ متر و حریم عمودی ۱۵ متر است.
در برخی مناطق مانند جنگلها، درهها و کوهستانها، رعایت حریم زمینی دشوار است. در چنین شرایطی با تایید وزارت نیرو، حریم برق فشار قوی میتواند به صورت موردی تغییر کند؛ اما این تغییر نباید باعث کاهش ایمنی شود.
حریم دکل برق فشارقوی
پس از بررسی اینکه حریم کابل برق فشار قوی چند متر است، باید با فاصله استاندارد از دکل برق فشار قوی نیز آشنا شویم. دکلهای برق فشار قوی که برای انتقال انرژی الکتریکی در مسافتهای طولانی به کار میروند، باید در ارتفاعی مشخص از سطح زمین قرار گیرند. این ارتفاع همراه با حریم افقی، نقش مهمی در ایمنی محیط دارد.
فاصله استاندارد و حریم برق فشار قوی برای دکلهای ۶۳ کیلوولت، از سطح زمین ۸ متر است. در ولتاژ ۱۳۲ کیلوولت، این فاصله به ۹ متر افزایش مییابد. برای خطوط انتقال با ولتاژ ۲۳۰ کیلوولت، فاصله هادیهای دکل از زمین ۱۱.۹ متر است. اگر ولتاژ افزایش یابد و به ۴۰۰ کیلوولت برسد، این فاصله ۱۴ متر خواهد بود. برای دکلهای ۷۶۵ کیلوولت که در انتقال برق در سطح کشور به کار میروند، فاصله از زمین به ۲۵ متر میرسد.
برای ایمنی بیشتر، ساختمانهایی که در نزدیکی دکلهای برق ساخته میشوند باید از نظر فاصله رعایت استانداردهای لازم را داشته باشند. ساختمانهای کوچکتر از ۱۸۶ مترمربع که دارای اسکلت فلزی هستند، باید ۳۱ تا ۶۱ متر از نزدیکترین سیم فاصله داشته باشند. همچنین ارتفاع محصولات کشاورزی که در نزدیکی این دکلها کاشته میشوند، نباید از ۳ متر تجاوز کند تا از برخورد با خطوط برق جلوگیری شود. در نهایت هم در مورد نصب سیمهای فلزی یا فنسهایی که بهصورت موازی با خطوط برق کشیده میشوند، باید حتما قوانین خاصی رعایت شود تا از ایجاد میدانهای الکترومغناطیسی خطرناک جلوگیری شود.
خطرات دکل برق فشار قوی
همانطور که قبلا بررسی کردیم، اگر به اینکه حریم کابل برق فشار قوی چند متر است توجه نکنیم، خطراتی به وجود میآید. به همین ترتیب نیز بیتوجهی به فاصله استاندارد از دکل برق فشار قوی و قرار گرفتن در نزدیکی دکلهای برق فشار قوی میتواند خطرات متعددی داشته باشد. اولین و مهمترین خطر، برقگرفتگی است. در صورت تماس مستقیم یا حتی نزدیکی بیش از حد به خطوط برق، احتمال تخلیه الکتریکی وجود دارد که میتواند باعث مرگ افراد یا آسیبهای جدی شود. برق فشار قوی نزدیک منزل میتواند باعث ایجاد میدانهای الکترومغناطیسی شود که برخی از تحقیقات نشان دادهاند که ممکن است اثرات منفی بر سلامتی انسان داشته باشد. همچنین در صورت شکستگی دکلها یا سقوط کابلها، خطرات جدی برای افراد و اموال اطراف ایجاد خواهد شد.
ساخت و ساز در حریم برق
پس از درک اینکه حریم کابل برق فشار قوی چند متر است، در خصوص ساخت و ساز در حریم برق سوالاتی به وجود میآید که باید به آن توجه شود. ساخت و ساز در حریم برق نظر قانونی ممنوع است و خطرات زیادی را نیز به همراه دارد. ساختمانهایی که در نزدیکی کابلهای برق فشار قوی ساخته میشوند، ممکن است در معرض خطر آتشسوزی یا برخورد با کابلها قرار گیرند. همچنین در صورت وقوع زلزله یا طوفان، دکلهای برق ممکن است آسیب ببینند و کابلهای فشار قوی سقوط کنند. اگر ساختمانها بیش از حد نزدیک به خطوط برق باشند، احتمال آسیبدیدگی و خطرات ناشی از برقگرفتگی افزایش مییابد.
همچنین ساخت و ساز در نزدیکی کابلهای برق بدون رعایت حریم استاندارد میتواند خطرات جدی ایجاد کند. ساخت و ساز در حریم برق غیرقانونی است و میتواند باعث حوادث ناگواری مانند ریزش ساختمان یا برخورد تجهیزات با کابلهای برق شود.
جمع بندی
حریم کابلهای برق فشار قوی، چه در نوع زمینی و چه در نوع هوایی، بر اساس استانداردهای ایمنی تعیین میشود. اینکه حریم برق فشار قوی چند متر است بستگی به ولتاژ، نوع کابل و شرایط محیطی دارد. کابلهای زمینی نیاز به حریمی مشخص دارند که در ولتاژهای مختلف از ۸ تا ۲۵ متر متغیر است. در مورد کابلهای هوایی فاصله استاندارد از سطح زمین و حریم افقی و عمودی بر اساس ولتاژ مشخص شده است. توجه به این حریم بسیار مهم است؛ زیرا هر گونه فعالیت غیرمجاز در این حریم میتواند خطرات متعددی را به همراه داشته باشد. خطرات دکل برق فشار قوی شامل برقگرفتگی، آتشسوزی و آسیبهای ناشی از میدانهای الکترومغناطیسی است. به همین دلیل حتی ساخت و ساز در حریم برق غیرقانونی است و باید از ایجاد ساختمانها یا تاسیسات در این مناطق جلوگیری شود.
پیکاوکالا
سوالات متداول
آیا امکان کاهش حریم کابل برق فشار قوی وجود دارد؟
در شرایط خاص و با تایید وزارت نیرو، ممکن است حریم هوایی یا زمینی تغییر کند؛ اما این تغییر نباید ایمنی را کاهش دهد.
آیا زندگی در نزدیکی دکلهای برق خطرناک است؟
زندگی در نزدیکی دکلهای برق ممکن است خطرات ناشی از میدانهای الکترومغناطیسی را افزایش دهد؛ اما هنوز تحقیقات علمی قطعی در این زمینه وجود ندارد.
چه فاصلهای برای ساخت و ساز از خطوط برق فشار قوی ایمن است؟
ساختوساز در نزدیکی خطوط برق فشار قوی غیرقانونی است و حداقل باید فاصله تعیینشده توسط استانداردهای ایمنی رعایت شود.
آیا میتوان زمین زیر خطوط برق فشار قوی را برای کشاورزی استفاده کرد؟
بله؛ اما ارتفاع محصولات نباید بیش از ۳ متر باشد و استفاده از ماشینآلات سنگین باید با احتیاط انجام شود.
چه اقداماتی برای کاهش خطرات دکلهای برق فشار قوی انجام میشود؟
رعایت حریم ایمنی، نصب عایقهای مناسب و آموزش افراد درباره خطرات برق فشار قوی از جمله اقدامات ایمنی هستند.
نظر خود را بنویسید